Türkiye’nin önemli ayçiçeği üretim merkezlerinden Trakya’da etkili olan kuraklık nedeniyle ayçiçeğinde büyük verim kaybı yaşandı. Trakya’yı vuran kuraklığın nedenleri arasında iklim krizi ile birlikte Kuzey Ormanları’nın yer ve yer üstü su rejimini tahrip eden madencilik faaliyetleri ile yer altı su rezervlerini aşırı tüketen sanayi tesisleri sayılıyor.
Gökhan Zobar, Ufuk Ertop ve Mesut Karaduman’ın AA’da yer alan haberine göre, Edirne’de bu yıl 1 milyon 210 bin, Tekirdağ’da 1 milyon 600 bin, Kırklareli’nde ise 1 milyon 100 bin dekarlık alanda ayçiçeği ekimi yapıldı, bölgede hasat tamamlandı.
Trakya çiftçisi bu yıl verim ve kalite açısından son dönemlerin en düşük üretim sezonlarından birini yaşadı.
Bölgede kışın başlayan, yaz aylarında da süren kuraklık ve aşırı sıcaklar verimi olumsuz etkiledi.
Verim kaybı bölgesel olarak değişmekle birlikte yüzde 25 ila yüzde 75 arasında değişti. Bazı tarlalarda bitkinin gelişememesinden dolayı hasat dahi yapılamadı.
“Kötü bir sezon geçirdik”
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, AA muhabirine ayçiçeği üreticisinin bu yıl kötü bir sezon geçirdiğini söyledi.
Hava şartlarının üretimi etkilediğini anlatan Arabacı, erken ekim yapılan yerlerde verimin maliyeti kurtardığını ancak geç ekim yapılan arazilerde düşük kaldığını ifade etti.
Arabacı, şöyle devam etti:
“Genel yıllar ortalamasına baktığımızda Edirne’de dönüm başına ortalama 200 kilogram verim alıyorduk. Güzel yağış alınan yıllarda bu oran daha da yukarıya çıkabiliyor. Bu yıl ortalama 150 kilogramda kaldı, yüzde 25’lik düşüş var. Bazı yerlerde verim çok düşük kaldı. Fiyatların çok iyi olmadığı yıllarda verimin de düşük olması üreticiyi zora sokuyor. Sürdürülebilirliği zorlaştırıyor.”
“Yağ oranı 40’ın üzerine pek çıkmadı”
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan da ayçiçeğinde bu yıl sıkıntılı bir sezon geçirdiklerini belirtti.
Yaz boyunca kuraklık ve aşırı sıcağın etkili olduğunu anımsatan Şaylan, buna bağlı olarak ayçiçeğinde çok fazla verim ve kalite kaybı yaşandığını vurguladı.
Geçen yıl kurak alanlarda 220 kilogram verim, 45 ila 47 yağ oranında ayçiçeği hasadı gerçekleştiğini hatırlatan Şaylan, “Bu yıl en iyi olan yerlerde 70-80 kilogram ortalama verim aldık. Yağ oranı da 40’ın üzerine pek çıkmadı. Yalnızca sulanabilir alanlarda yağ oranı yüksek oldu, kurak yerlerde maalesef 37’lere kadar düştü.” diye konuştu.
Şaylan, ayçiçeği üreticisinin bu yıl büyük sıkıntı yaşadığına dikkati çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçen seneye göre yüzde 60’a varan verim kaybımız oldu. Maliyetlerin de artmasıyla üretici gerçekten zor durumda. Ekim ayındayız ve hala yağmur yağmadı. Hem kuraklıktan hem de sıcaktan dolayı sıkıntılı ve zor bir sene bizi bekliyor. Trakya’da ektiğimiz ana ürünlerin başında ayçiçeği, buğday ve sulanabilir alanlarda da mısır geliyor. Yaşadığımız sıkıntılara rağmen önümüzdeki yıl ayçiçeğini yine ekeceğiz. Ekmek zorundayız. Hem bizim ihtiyacımız var hem de ayçiçeği yağı açığımız var. Bunu karşılamak için de Trakya çiftçisi ayçiçeği ekimine devam eder. Türkiye’nin ayçiçeği ihtiyacının yüzde 40’ını karşılıyoruz.”
“Kuraklık en çok ayçiçeğini etkiledi”
Tekirdağ Ziraat Odası Başkanı İmdat Saygı ise kuraklığın ekili alanlarda en çok ayçiçeğini etkilediğine işaret etti.
Hasat edilemeyip ürünün tarlada bırakıldığı yerlerin kuraklığın boyutunu gösterdiğinin altını çizen Saygı, şunları kaydetti:
“Tekirdağ’da son 30-40 yılda böyle kuraklık görmedik. Kışın karın az yağması, yağışların da az düşmesi üreticileri olumsuz etkiledi. Ayçiçeğinde geçen yıl dekar başına 250 kilogram biçim yapılan tarlalardan bu yıl 30 ila 100 kilogram verim elde edildi. Kuraklıktan aşırı etkilenen yerlerde hasat olmadı. Kuraklık bu sene verimi de yağ oranını da etkiledi. İnşallah gelecek yıl yağışların güzel olmasını ümit ediyoruz. Beklenen yağışlar olursa çiftçiler bu yılki mağduriyetini, elde edeceği verimle telafi edebilir.”
